دانشگاه تهران، سوربن ایران

با عبور از میدان آزادی از خیابان انقلاب، از خیابان انقلاب، جزء ضروری انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ تا بلوار کشاورز، چهره‌های جوان به‌صورت گروهی یا انفرادی بی‌احتیاط می‌گذرند. دختران و پسران، اغلب دانش‌آموزان با کوله‌پشتی‌هایشان، نشستن در کافه‌ها و کتاب‌فروشی‌ها، دور هم جمع شدن، این نقطه را به قلب تپنده تهران معاصر تبدیل کرده است.

با قدم زدن، خود را در پیوند ایران معاصر می یابید: سوربن ایران، دانشگاه تهران.

تکامل یک مدرنیته شرقی

در یک شب تاریخی در اواخر دی ماه ۱۳۳۲، هیئت دولت ایران با رضا شاه پهلوی، پادشاه وقت ایران دیدار کرد. او قصد داشت ایران را مدرن کند و برای آن نیاز به «دانشگاه» احساس شد. علی اصغر حکمت وزیر آموزش و پرورش و تیمش دست به کار شدند تا آرزوی شاه را برآورده کنند.

با کمک سیاستمداران، معماران و دانشمندان، دانشگاه در یک روز سرد در اوایل فوریه سال ۱۹۳۴ تأسیس شد. یک سنگ یادبود در قسمت جنوبی دانشکده پزشکی به جای گذاشته شد.

داستان دانشگاه تهران

دانشگاه تهران قبلاً محوطه باغ جلالیه بود، باغی مملو از باغ‌های میوه که در اوایل دهه ۱۹۰۰ در دوران قاجار تأسیس شد. با دستور رضاشاه، رولان دوبرول، معمار فرانسوی، طرح جامع ساختمان‌های پردیس را طراحی کرد. به همین دلیل است که معماری مدرنیستی اوایل قرن بیستم بر ساختارها تأثیر می گذارد و دانشکده هنرهای زیبا شبیه به École Nationale supérieure des beaux-arts پاریس است.

این بناها از فرهنگ ایرانی الهام گرفته شده اند، اما امپراتوری ساسانی بر اولین نشان دانشگاه ایران تأثیر گذاشته است. پروفسور محسن مقدم، یکی از بنیانگذاران دانشکده هنرهای زیبا، لوگوی پروژه دانشگاهی خود را زمانی که دانشجو بود طراحی کرد. او همچنین اولین ایرانی است که نشان «لژیون دو نوآر افسر» (افسر افتخار) توسط رئیس جمهور فرانسه شارل دوگل را دریافت کرد.

اولین دانشگاه ایران باید دروازه ای نمادین داشته باشد تا جایگاه اول خود را در زمینه های مختلف به یاد آورد. در نتیجه در سال ۱۳۴۴ سردر همیشه آشنای دانشگاه تهران با طرح کوروش فرزامی، دانشجوی هنرهای زیبا، در نمای جنوبی قرار گرفت. این اثر هنری که در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد، نمایانگر معماری اصیل و تاریخی ایرانی در بدنه ای مدرن است. این دروازه اکنون نماد نظام آموزش عالی ایران است.

پیشگامانی که پا به محوطه دانشگاه گذاشتند

از محمود حسابی، دانشمند برجسته ایران که دانشکده های علوم و مهندسی را تأسیس کرد، تا عباس کیارستمی، فیلمساز سرشناس ایرانی که در آنجا دانشجو بود، دانشگاه مادر ایران همیشه مهد پیشگامان تحسین شده بوده است.

نه تنها هنرمندان، سیاستمداران و دانشمندان مشهور ایرانی در آنجا حضور داشتند، بلکه توماس کریستین دیوید، آهنگساز و رهبر ارکستر معروف اتریشی نیز در دهه ۱۹۶۰ در این دانشگاه استاد بود.

هسته جوشش اجتماعی سیاسی

برای کسانی که سیاست را دنبال می کنند، دانشگاه تهران هسته اصلی فعالیت های سیاسی در ایران است. این دانشجویان با تحصیل زیر نظر ایدئولوگ های معروف به عنوان استاد، همواره در تاریخ ایران نقش داشته اند. حتی در ۱۳ بهمن ۱۳۲۸ محمدرضا پهلوی طی مراسمی در دانشگاه تهران با ترور روبرو شد.

اهمیت این دانشگاه به حدی است که بعد از انقلاب ایران معمولاً نماز جماعت هر جمعه و سخنرانی های تاریخی رهبران در اینجا اقامه می شود.

از کتاب‌ها، غذاها و دست‌های پر از تاریخ لذت ببرید

اکنون که گشت آموزشی، سیاسی و تاریخی ما در دانشگاه به پایان رسیده است، بیایید در کتابفروشی‌های روبروی دروازه‌های جنوبی دانشگاه بچرخیم!

در خیابان قدم می زنید و غیرمعمول ترین کتاب هایی را می بینید که تا به حال دیده اید، فقط روی سنگفرش پراکنده شده اند. بوی کتاب های عتیقه شما را ۱۰۰ سال به عقب می کشاند. اما اگر از پرسه زدن در کتابفروشی ها خسته شدید، یک مرکز عالی برای فرهنگ غذا و غذای خیابانی وجود دارد! بهترین و تقریبا ارزان‌ترین فلافل‌ها را در خیابان انقلاب می‌توانید پیدا کنید و خبر خوب برای گیاه‌خواران این است که این غذای لذیذ از هر چیزی به جز گوشت درست می‌شود.

چند خیابان به سمت غرب رستوران نیکو صفت بهترین آش (سوپ رشته ایرانی) و حلیم لذیذ (نوعی خورش غلیظ) را ارائه می دهد که ذائقه شما تا مدت ها پس از بازگشت به خانه هوس آن را خواهد داشت. پس اگر می‌خواهید هنر، تاریخ و فرهنگ را در یک مکان ببینید، فرصت بازدید از واحد واحد تهران را از دست ندهید.