چه موقع کودک خود را پیش دکتر ببریم؟
تأمین سلامت نوزاد و کودک در هر خانواده جزو اصلیترین برنامهها و اولویت والدین است. این مسئله نه تنها یک مسئولیت بزرگ بلکه تمام زندگی هر پدرمادری را تشکیل میدهد. طبیعی است که تمام پدر و مادرها همواره به فکر تأمین سلامت و رشد صحیح کودکان خود باشند. این مسئله آنچنان برای والدین اهمیت دارد که کوچکترین خلل در رشد یا سلامت کودک به دغدغه و معضل بزرگی برای آنها تبدیل میشود. نکته اینجاست که والدین باید بدانند چه زمانی باید به دکتر کودکان و نوزادان مراجعه کنند. هر نوزاد و کودک فارغ از زمانی که دچار بیماری با مشکل خاص میشود، نیازهای پزشکی مشخصی دارد که تنها یک دکتر کودکان (اطفال) متخصص از آنها اطلاع دارد. به همین خاطر زمان مراجعه به متخصص اطفال اهمیت بسیاری دارد.
بیماری های کودکان
پیش از اینکه راجع به زمان مراجعه به دکتر کودکان و نوزادان صحبت کنیم، بهتر است با بیماریهای شایع در کودکان آشنا شوید. هرچه بدن انسان با عوامل بیماریزای بیشتری مواجه شود، ایمنی بیشتری برای مقابله با بیماریها به دست میآورد. با این حساب کودکان و نوزادان ایمنی کمی در برابر باکتریها، میکروبها و ویروسها دارند و به راحتی دچار میشوند. در نتیجه بیماری کودکان یک مسئله رایج و شایع است. این در حالی است که این بیماریها به راحتی با درمانهای دارویی در دورههای مشخص درمان میشوند. در این راستا والدین باید در صورت بروز علائم بیماری به متخصص کودکان مراجعه کنند. از بیماریهای شایع در کودکان میتوان به برونشیت، آسم کودکان، سینوزیت، انگل و مشکلات روده، اسهال خونی، کولیک و دلپیچه، سرماخوردگی، عفونت ادراری و مواردی از این قبیل اشاره کرد.
این مشکلات کودکان و نوزادان جای نگرانی ندارد و والدین باید ضمن حفظ خونسردی خود به دکتر کودکان و نوزادان مراجعه کنند و با مراقبتهای اصولی به بهبودی کودک خود کمک کنند. از دیگر مشکلاتی که معمولا نوزادان، کودکان و والدین آنها را درگیر میکند، معضلاتی است که به روند تکامل آنها ارتباط دارد. به عنوان مثال: نوزادان از بدو تولد تا کودکی با مشکلاتی مانند: نگرفتن سینه مادر، نفخ شکم، رویش اولین دندانها، تغییرات منفی در دستگاه گوارش نوزاد در زمان شروع استفاده از غذای سفره، مشکلات حرکتی و تأخیر در راه رفتن، مشکلات مربوط به تکلم و به اصطلاح زبان باز کردن کودک و موارد بسیار دیگر مواجه میشوند.
زمان مراجعه به متخصص اطفال
همانطور که گفتیم نوزادان و کودکان نیازهای پزشکی خاصی دارند که تنها یک دکتر کودکان و نوزادان از آن اطلاع دارد. به همین خاطر کودکان و نوزادان باید به صورت مرتب در دورههای زمانی خاصی توسط متخصص اطفال معاینه شوند و مورد سنجش قرار گیرند. معمولا برخی از مشکلات در کودکان و نوزادان علائم خاصی ندارند و تنها با معاینات بدنی توسط پزشک متخصص کودکان تشخیص داده میشوند. از این موارد میتوان به مشکلات شنوایی، بینوایی، مشکلات هورمونی، اختلالات عضلانی، عصبی و … اشاره کرد. با توجه به این مسائل معمولا پزشکان اطفال توصیه میکنند که کودکان و نوزادان خود را هر دوماه یکبار در سال اول زندگی و هر سه ماه تا چهار ماه یکبار در سال دوم و سوم زندگیشان برای ویزیت دورهای و نزد متخصص اطفال ببرید.
اهمیت مراقبتهای دورهای نوزادان و کودکان
معمولا والدین به خصوص والدینی که تنها یک فرزند دارند، تجربه زیادی از روال رشد یک نوزاد ندارند. از طرفی علاقه شدید والدین به نوزاد یا کودک، نوعی وسواس فکری در والدین ایجاد میکند و سبب میشود که پدر و مادرها هر رفتار یا حرکت نا آشنا را غیرعادی جلوه داده و نگران و مضطرب شوند. این در حالی است که مراقبتها و ویزیتهای دورهای این امکان را برای والدین فراهم میکند که ضمن اطمینان از وضعیت سلامت نوزاد یا کودک خود، سوالات خود را در رابطه با پروسه رشد کودک و هر آنچه مربوط به آن است را با دکتر کودکان و نوزادان مطرح کنند و با افزایش آگاهی خود به آرامش برسند و به دور از رفتارهای وسواس گونه توجه روی رشد کودک خود داشته باشند.
انواع متخصص کودک
دکتر کودکان و نوزادان در واقع متخصصی است که در حوزه مراقبتهای اولیه، معاینات بدنی، مسائل مربوط به مراقبتهای بهداشت عمومی، واکسیناسیون، تجویز دارو و درمانهای عمومی فعالیت میکند. والدین میتوانند برای اطمینان یافتن از سلامت جسمی نوزاد و کودک خود، دریافت توصیههای بهداشتی، واکسیناسیون و مواردی از این قبیل به دکتر متخصص کودک مراجعه کنند. اگر دکتر کودک و نوزاد مشکلات و بیماریهای جدیتری را تشخیص دهد، شما را برای تشخیص قطعی به سایر متخصصین کودک در حوزه درمانی مربوطه ارجاع میدهد.
- متخصصین انکولوژی کودکان که در حوزه تشخیص و معالجه انواع سرطان در کودکان تخصص داشته و فعالیت میکنند.
- متخصصین ریه کودک که بیماریهای ریوی را تشخیص داده و درمان میکنند.
- متخصصین تکامل رفتاری کودکان که روند یادگیری و رفتار کودکان را ارزیابی کرده و در صورت لزوم درمان میکنند.
- متخصصین قلب و عروق کودک که بیماریهای قلبی را در کودکان تشخیص داده و درمان میکند.
- متخصصین مغز و اعصاب کودکان که اختلالات عصبی را در کودکان و نوزادان درمان میکنند.
- دکتر کودکان و نوزادان در حوزه مراقبتهای ویژه که از نوزادان نارس و نوزادان با شرایط مراقبتی ویژه را درمان میکند.
- متخصصین گوش، خلق و بینی که مشکلات مربوط به شنوایی، لوزه، سینوزیت و … را در کودکان تشخیص میدهد و درمان میکنند.
- متخصصین غدد اطفال که شرایط مختلف مربوط به تولید هورمون را درمان میکنند.
نکته: در نظر داشته باشید به همان اندازه که مراقبتها و غربالگریهای بهداشتی در رشد صحیح کودک نقش دارند و باید مورد توجه والدین قرار گیرند، ارزیابی رشد عاطفی و اجتماعی کودک و درمان اختلالات عصبی نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. مشکلات جسمی کودک با درمانهای دورهای برطرف میشود؛ اما مشکلات عاطفی و رفتاری در صورت عدم درمان تا بزرگسالی ادامه مییابد. اگر دکتر کودکان و نوزادان در مراقبتهای دورهای مشکلی در وضعیت رفتاری و عاطفی و تکامل جنبههای اجتماعی کودک مشاهده کند، خانوادهها را به متخصصین مربوطه ارجاع میدهد. با این حساب میتوان بیش از پیش به اهمیت مراقبتهای دورهای کودک و نوزاد پی برد.
زمان مراجعه اورژانسی به دکتر کودکان و نوزادان
اگر کودک شما به دلیل بیماریهای شایعی که در بندهای قبل برشمردیم، دچار وضعیت اضطراری مانند تب بالای ۴۰ درجه سانتیگراد به همراه علائمی همچون گریه مداوم، تنگی نفس، گیجی و … شود، باید سریعا به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید و سریعا با دریافت مراقبتهای اورژانسی وضعیت کودک خود را به حالت نرمال بازگردانید. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که شما به عنوان والدین باید انتظار ویزیتهای مکرر را داشته باشید؛ چون همانطور که گفتیم نوزادان و کودکان دائما در معرض ابتلا به بیماریهای شایع هستند. در این بین باید با مراکز درمانی اورژانسی نزدیک به محل زندگی خود آشنا باشید.
جمعبندی
در این مطلب راجع به زمان مراجعه به دکتر کودکان و نوزادان صحبت کردیم و اهمیت انجام مراقبتهای دورهای را مورد بررسی قرار دادیم. نوزادان و کودکان در حساسترین دوره زندگی خود به سر میبرند و نقشی در تأمین یا عدم تأمین سلامتی خود ندارند. در نتیجه والدین موظفاند که با انجام مراقبتهای بهداشتی دورهای و ویزیتهای مکرر وضعیت سلامت جسمی و فکری کودک خود را ارزیابی کنند و در راستای تأمین و حفظ آن تلاش کنند. در این راستا انتخاب یک پزشک متخصص کودک باتجربه و متعهد نیز به شدت مورد توجه قرار میگیرد و برای پیدا کردن دکتر خوب در شهر خود سایت میهن پزشک به شما پیشنهاد میشود.
دیدگاهتان را بنویسید